هزاران شرکت در بازار سرمایه حضور دارند و سهام خود را برای معامله عرضه میکنند. این شرکتها شامل شرکتهای بزرگی چون خودروسازیها تا شرکتهای کوچکتر و کم اهمیتتر هستند که هر کدام میبایست حضور خود در بازارهای مالی را از جایی شروع میکردند. نقطه آغازین همه این شرکتها عرضههای اولیه است. با انتشار عرضه اولیه، شرکتهای مختلف به جذب سرمایهگذاران و افزایش سرمایه خود برای تجارت میپردازد.
اما در بازار سرمایه مفاهیم و اصطلاحات زیادی وجود دارد که ممکن است در ذهن شما سوال ایجاد کند. یکی از پرکاربردترین اصطلاحات در بازار سرمایه که به عنوان یک سرمایهگذار ممکن است به گوشتان برسد عرضه اولیه است. اگر برای شما هم سوال است که عرضه اولیه دقیقا چیست و چطور انقدر اهمیت دارد٬ ادامه این مطلب را بخوانید:
عرضه اولیه
اگر بخواهیم عرضه اولیه عمومی یا IPO (Initial Public Offering) را تعریف کنیم، میتوانیم بگوییم زمانی که یک شرکت خصوصی برای اولین بار سهام خود را به صورت عمومی میفروشد در حال ارائه عرضه اولیه است.
در اصل فرایند خرید و فروش عرضه اولیه به این معنی است که یک شرکت خصوصی در حال انتقال مالکیت به یک شرکت عمومی است. به همین علت گاهی به این فرایند، «عمومی شدن» شرکت هم میگویند.
فرقی ندارد یک شرکتهای نوپا دارید و یا شرکتی دارید که چندین دهه از فعالیت آن میگذرد، شما میتوانید عرضه اولیه شرکت خود را منتشر کرده و افراد دیگر را در سهام شرکتتان شریک کنید. بنیان گذاران شرکتها میتوانند با هدف افزایش سرمایه برای پرداخت بدهیها، سرمایه طرحهای رشد، ارتقای سطح عمومی شرکت یا برای تنوع بخشیدن به داراییهای خود و ایجاد نقدینگی به انتشار عرضه اولیه بپردازند.
عرضه اولیه چطور کار میکند؟
عرضه اولیه یکی از معدود اصطلاحاتی است که به صورت اختصاری در بازار سرمایه کاربرد دارد و همه افراد فعال در بازار با آن سر و کار دارند. تا قبل از انتشار عرضه اولیه، شرکتها تحت مالکیت خصوصی هستند و معمولا توسط بنیانگذاران و احتمالا اعضای خانواده که سرمایه شرکت را تامین میکنند، اداره میشوند.
با انتشار عرضه اولیه، به نوعی سرمایهگذاران سعی دارند تا منابع مالی لازم برای فعالیتهای شرکت را تامین کنند و در مقابل درصدی از مالکیت شرکت را در ازای این سرمایه به سرمایهگذاران واگذار کنند. ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چرا بنیانگذاران شرکت در قابل پول نقد بخشی از سهام خود را میفروشند؟ پاسخ تا حدی روشن است، مدیران و مسئولان یک شرکت میدانند که واگذاری بخشی از سهام شرکت بهتر است تا اینکه تمامی کسب و کار خود را از دست بدهند و زیر بار بدهیهای متعدد باشند. اگر شرکت موفق شود، از نظر تئوری همگی در این موفقیت سهیم هستند و نفع می برند.
با این تفاسیر عرضه اولیه برای شرکتها درست در مقابل روش تامین مالی شرکت از طریق بدهی است. زیرا همان طور که بالاتر اشاره کردیم در روش عرضه اولیه تامین مالی برای اهداف مختلف شرکت از طریق واگذاری سهام شرکت رخ میدهد.
آیا میتوانید عرضه اولیه بخرید؟ اصلا باید بخرید؟
شرکتهایی که در شرف انتشار عرضه اولیه هستند، سهام خود را از طریق پذیره نویسی میفروشند. مانند هر نوع دیگری از سرمایهگذاری، خرید عرضه اولیه هم ریسک هایی به همراه دارد. مسلما زمانی که دارید سهام یک سازمان دولتی را میخرید ریسک کمتری را متحمل میشوید به نسبت زمانی که در حال خرید عرضه اولیه یک شرکت خصوصی هستید. یکی از دلایل این ریسک این است که از سازمانها و شرکتهای دولتی اطلاعات و دادههای بیشتری نسبت به شرکتهای خصوصی در دسترس است، بنابراین متغیرهای ناشناخته بیشتری پیش روی سرمایهگذاران برای خرید عرضه اولیه است.
باید جوانب خرید یک عرضه اولیه را خوب بسنجید. ممکن است که خبرهای خوبی درباره این نوع سرمایهگذاری شنیده باشید اما باید بدانید فقط به این دلیل که یک شرکت در حال انتشار عرضه اولیه است به این معنا نیست که گزینه خوبی برای سرمایهگذاری است. مسائلی مانند ارزشگذاری زیاد، هزینههای بالای عملیاتی شرکتها و آینده بازار شرکت میتواند روی آینده سرمایهگذاری شما تاثیر گذار باشد.
احتمالا به نظر شما هم رسیده است که خرید عرضه اولیه بیشتر از این که سرمایهگذاری باشد شبیه یک پیشبینی و حدس و گمان است. اما همان طور که سابقا در مورد ریسک سرمایهگذاری صحبت کردیم، باید قبل از اقدام به سرمایهگذاری در مورد ریسکهای آن تحقیق کنید.
مزایای عرضه اولیه برای شرکتها
زمانی که بنیانگذاران یک شرکت تصمیم میگیرند عرضه اولیه منتشر کنند، میدانند که این موقعیت پایانی برای مراحل قبلی حیات شرکت و آغاز یک حیات جدید است. ممکن است بسیاری از سرمایهگذاران اصلی شرکت بخواهند در یک سرمایهگذاری جدید شرکت کنند و سرمایه خود را بفروشند. از طرفی حیات شرکت برای بنیانگذاران شرکت اهمیت بالایی دارد.
یکی از مزیتهای کلیدی که پیش از این هم به آن اشاره کردیم، این است که شرکتها به کمک عرضه اولیه میتوانند جذب سرمایه کنند. این مسئله به شرکت در پیشبرد اهدافش کمک میکند و اعتبار و وجهه عمومی شرکت را بهبود میبخشد و تا دیروز شما یک شرکت خصوصی بودید که در گوشهای از بازار کسب و کارتان در حال فعالیت بودید اما پس از انتشار عرضه اولیه در بازار سرمایه شناخته خواهید شد. این تقویت وجهه شرکت میتواند به فروش بیشتر و سود بیشتر نیز کمک کند.
به علاوه شفافیت هم در عملکرد کلی شرکت افزایش مییابد، چرا که باید گزارشهای مالی خود را در بازههای زمانی مشخص منتشر کنید و اعتماد بیشتری را میتوانید جلب کنید.
سرعتگیرهای عرضه اولیه برای شرکتها
ممکن است زمان انتشار عرضه اولیه شرکتها با مسائل متعددی روبرو شوند. برای مثال قیمت سهام یک شرکت زمانی که در روزهای مختلف در بازار سرمایه بالا و پایین میشود، میتواند عاملی برای حواس پرتی مدیران و کارکنان باشد. این نوسان ممکن است بر اساس عملکرد سهام باشد اما به جای نتایج واقعی مالی شرکت ارزیابی شود.
همچنین شرکتها ملزم به افشای اطلاعات مالی، حسابداری، مالیاتی و سایر اطلاعات مهم است و در طی این شفافیتها ممکن است مجبور شود اسرار و روشهایی را فاش کند که عامل تمایز او با رقبا بوده است.
دو عامل بسیار مهمی که در زمان فعالیت در بازار سرمایه میتواند به شما کمک کند، علم و تجربه فعالیت در روزهای بالا و پایین بازار است. عرضه اولیه جز گروهی از سرمایهگذاریها است که برای افراد تازه وارد و یا کم تجربه مناسب نیست و دقیقا گزینهای مناسب برای افرادی است که باتجربه اند و علم کافی دارند. فعالیت در بازار سرمایه با استفاده از عرضه اولیه نیازمند دانش و تجربه است چرا که متفیرهای ناشناخته زیادی در مسیر سرمایهگذاری شما وجود دارد. حتی ممکن است به روزهای نوسانی بازار بخورید و سرمایهتان را از دست بدهید.
پلتفرم آنلاین سرمایهگذاری نزدیک در تمام مراحل سرمایهگذاری در کنار شما است. فرقی ندارد که با تجربه هستید و یا تجربهای از فعالیت در بازارهای مالی ندارید٬ میتوانید با خیال راحت و به سرعت سرمایهگذاری را با کمک نزدیک آغاز کنید و سبد سرمایهگذاری خود را متناسب با اهدافتان تنظیم کنید. نزدیک شماییم!